„ბიონიკური ადამიანი“ დადის, სუნთქავს და...

'Bionic man' walks, breathes with artificial parts

1 დეკემბერი

ეს უკვე რეალობაა - სამეცნიერო ფანტასტიკის ერთ-ერთი ყველაზე პერსპექტიული პერსონაჟი (კიბორგი, ტერმინატორი და მისთანები), უფრო სწორედ, პერსონაჟების ერთგვარი ერთობლიობა, სახელად „ბიონიკური ადამიანი“, უკვე არსებობს. ინჟინრებმა შეიმუშავეს რობოტი, რომელსაც ხელოვნური ორგანოები, კიდურები და სხეულის სხვა ნაწილები აქვს და ძალიან ახლოსაა იმასთან, რომ „ბიონიკური ადამიანი“ ეწოდოს.

ოღონდ, ამერიკულ ტელესერიალ „ექვსმილიონ დოლარიანი ადამიანის“ მთავარ გმირ, ასტრონავტ სტივ ოსტინისგან განსხვავებით, რომელიც მძიმე ავარიის შემდეგ, ხელოვნური ნაწილებით თავიდან „ააწყვეს“, ამჯერად ნამდვილ „ბიონიკურ ადამიანთან“ გვაქვს საქმე.

ახალი ფოტონური მოლეკულები და მანათობელი ხმლები...

New photonic molecules are not unlike lightsabers

1 დეკემბერი

ჰარვარდისა და მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის (MIT) მეცნიერებმა, ერთობლივად შეიმუშავეს მოწყობილობა, რომლის სპეციფიკურ პირობებში სადემონსტრაციო ჩვენებისას, ფოტონები ერთმანეთთან ურთიერთქმედებენ და ახალ მოლეკულებს წარმოქმნიან. ფოტონების ამგვარი დაჯგუფებები, რომლებსაც მკვლევარები „ფოტონურ მოლეკულებად“ მოიხსენიებენ, ნივთიერების სრულიად ახალ ფორმას ქმნიან, რომელთა არსებობაც აქამდე მხოლოდ თეორიულად იყო ნავარაუდები.

ყველაზე პატარა FM-რადიო მსოფლიოში

Graphene used to create world's smallest FM radio transmitter

1 დეკემბერი

კოლუმბიის უნივერსიტეტის ინჟინერთა გუნდმა შეიმუშავა ნანო-მექანიკური სისტემა, რომელსაც FM-რადიო სიგნალების გამოსხივების უნარი გააჩნია. ამგვარად, ეს არის სისტემა, რომელსაც თავისუფლად შეიძლება ეწოდოს მსოფლიოში ყველაზე პატარა FM-რადიო გადამცემი. როგორც პროექტის ავტორები ირწმუნებიან, მათი გამოგონება, ელექტრონული გადამცემი საშუალებების, როგორებსაც მიეკუთვნება მობილური ტელეფონი, მინიატურიზაციას შეუწყობს ხელს.

დიუკელებმა მიკრო ტალღებიდან ენერგიის მიღება შეძლეს

Power-harvesting device converts microwave signals into electricity

1 დეკემბერი

დიუკის უნივერსიტეტის სტუდენტებმა შეიმუშავეს მოწყობილობა, რომელსაც ელექტრული ენერგიის გამომუშავება, სხვადასხვა ტიპის მიკრო ტალღებისგან, მაგალითად სატელიტებისგან წამოსული ტალღოვანი სიგნალებიდან, უკაბელო კავშირის ტალღებიდან, ასევე ხმოვანი სიგნალებიდან შეუძლია. კვლევის ავტორთა განცხადებით, მათი მოწყობილობა იმ ენერგიას ითვისებს, რომელიც ფუჭად იკარგება გარემოში. მისი ეფექტურობა კი დაახლოებით მზის ფოტო ელემენტების ექვივალენტურია.

„ლოკჰიდ მარტინი“ „SR-71 ბლექბერდის“ შემცვლელზე მუშაობს

Lockheed Martin developing successor to the SR-71 Blackbird

4 ნოემბერი

„ლოკჰიდ მარტინმა“ შორსმფრენი და ძალიან სწრაფი (სიჩქარე მახ 3-ს აღწევდა) მზვერავი თვითმფრინავის, „SR-71  ბლექბერდის“ (შავი ჩიტი) წარმოება 1998 წელს შეწყვიტა. ამ საინტერესო აგებულების და გარეგნობის მქონე თვითმფრინავის წარმოება სამ ათეულ წელზე მეტ ხანს გრძელდებოდა, თუმცა ამ პერიოდში მხოლოდ 32 ცალი დამზადდა.

A cost-effective way toward personalized cancer drugs

Press Release Oct 08, 2013

http://www.fraunhofer.de/en/press/research-news/2013/oktober/personalized-cancer-drugs.html

Before a cancer patient embarks on a course of treatment, tests can be carried out to establish whether or not the chosen cytostatic agent combination is likely to be effective. But the time-consuming and expensive nature of traditional testing methods is prohibiting their widespread use. Collaborating with DITABIS Digital Biomedical Imaging Systems AG and scientists from Universitäts-Frauenklinik Tübingen, Fraunhofer researchers have developed a cost-effective, automated system that allows doctors to determine which medications will prove most benefit for each patient. The “DiagnoSYS” system will be on show at BIOTECHNICA 2013 (Booth E09 in Hall 9), which will take place from October 8-10 in Hannover, Germany.

In treating many types of cancer, doctors often use combi-nation of chemotherapy with other treatments. The cytostatic agents used are designed to target faster growing cancer cells. But there is little consistency in how different patients respond to the various treatments: even when dealing with the same type of tumor, there are vast differences in tumor cell reaction to a given treatment. What greatly helps one person may have little effect on another. Thanks to in vitro chemosensitivity testing, it is possible to find the most effective drug for each patient before commencing treatment. The catch is that current methods of testing are extremely expensive and are not covered by standard health insurance plans, meaning that this personalized approach to treating tumors is rarely put into practice.

“Up till now, these tests have mainly been carried out manually,” explains biologist Caroline Siegert from the Fraunhofer Institute for Manufacturing Engineering and Automation IPA. Medical laboratory scientists begin by mechanically disrupting a tumor sample and then use enzymes to generate a single cell suspension. They then culture the cell mixture for seven days in the presence of various different cytostatic agents, allowing them to see which drug proves most effective. “Performing the different stages manually makes this way of testing not only very expensive but also more prone to error,” says Siegert, citing the drawbacks of the method used to date. “Manual cell isolation methods provide a comparatively low sample yield. Moreover, in addition to tumor cells, the samples used for testing tend to contain a variety of other cell types, any of which is capable of affecting the outcome of the test.”

Scientists from Fraunhofer IPA’s Project Group for Automation in Medical Engineering and Bioengineering PAMB decided to tackle this issue. Together with colleagues from Universitäts-Frauenklinik Tübingen and DITABIS Digital Biomedical Imaging Systems AG, they have developed an automated test system which they have dubbed DiagnoSYS. The full title behind the name is Innovative Diagnostic System for Automated Personalized Chemosensitivity Assays.

The system optimizes chemosensitivity tests used to date: the process starts with the automated, mechanical disruption and enzymatic preparation of the tissue sample. The scientists then use magnetic bead activated cell sorting to enrich the yield of tumor cells. This involves equipping antibodies with magnetic particles. These “magnetic” antibodies recognize and bind onto specific structures on the surface of tumor cells, allowing targeted separation of the tumor cells from the rest of the sample. The tumor cells are then cultured together with a variety of cytostatic agents.

The scientists use an ATP luminescence assay in order to evaluate which drugs succeed in killing off cancer cells and which fail. In living cells, ATP (adenosine triphosphate) is a universal energy source. The scientists treat the sample with a luminescent dye, allowing them to use the assay to determine how much ATP is present. The lower the concentration of ATP a sample shows, the more effective the drug.

The process is entirely automated and is carried out under sterile conditions. This increases both the quality and the stability of the assay compared to tests conducted manually. Christian Reis, head of the bioprocess engineering group at Fraunhofer PAMB, outlines the advantages of the process: “In addition to optimizing and standardizing tumor analysis, automation mainly serves to make it cost effective. It will now be possible to deliver the most effective drugs possible, tailored to each individual cancer patient.” And by helping to eliminate ineffectual courses of chemotherapy, the new method can even help drive down healthcare costs.

The system’s modular structure, meaning it can be easily adapted to fit changing require-ments, is yet another advantage. Visit the joint Fraunhofer booth (E09) in Hall 9 at BIOTECHNICA 2013 to discover just how DiagnoSYS works.

ახალ წამალს კანის კიბოს მკურნალობა შეუძლია

This Drug Could Help Skin Cancer Patients Survive For Decades

30 სექტემბერი

წამალი სახელად იპილიმუმაბი ახალი ბაზარზეა, თორემ მეცნიერებმა ის უკვე ათი წელია, რაც შეიმუშავეს. ამ ათი წლის განმავლობაში, პრეპარატმა რამდენიმე ფაზიანი სატესტო პროგრამა გაიარა და სწორედ ამის შემდეგ მიიღო ბაზარზე გამოსვლის უფლება. ყველაზე მთავარი კი ისაა, რომ ონკოლოგები მასზე დიდ იმედებს ამყარებენ.

კოსმოსური ტურიზმის ეპოქა ახლოვდება

SpaceShipTwo sets new altitude, speed record

9 სექტემბერი

ავიაკოსმოსურ კომპანია „ვირჯინ გალაქტიკის“ კოსმოსურმა ხომალდმა „სპეისშიპთუმ“ (SS2) რაკეტული ძრავით მეორე სატესტო ფრენა შეასრულა, რომლის დროსაც საკუთარი ორი რეკორდ გააუმჯობესა - ერთი ფრენის სიჩქარესა და მეორე - ფრენის სიმაღლეში. როგორც წესი, სასტერტო პოზიციაზე ჰაერში SS2 მისმა მზიდმა თვითმფრინავმა - „უაითნაითთუმ“ (WK2) აიყვანა, რომელმაც თავის ტვირთთან ერთად, სტარტი „ვირჯინ გალაქტიკის“ კუთვნილ, მოხავეს აეროკოსმოდრომიდან აიღო, რომელიც მოხავეს უდაბნოში (შტატი კალიფორნია) მდებარეობს.

ჰოლანდიაში რევოლუციური უსაფეხურო ტრანსმისია შეიმუშავეს

Wheel-less gearbox promises revolution in transmission

7 სექტემბერი

ჰოლანდიურ კომპანია „პარტს სერვისიზ ჰოლანდის“ სპეციალისტებმა შეიმუშავა და დააპატენტა უსაფეხურო გადაცემათა კოლოფის სრულიად ახალი ტიპი, რომელიც უსაფეხურო ვარიატორისგან განსხვავებულად მუშაობს. პროექტის ავტორთა თქმით, მათ მიერ შექმნილი უსაფეხურო ტრანსმისიის დახმარებით, შესაძლებელი იქნება ავტომობილების საწვავის ხარჯის და საექსპლუატაციო ხარჯების შემცირება.

ელონ მასკი ზესწრაფი მილებით მგზავრობას გვთავაზობს

Elon Musk gives us the goods on Hyperloop

15 აგვისტო

სახელი ელონ მასკი თუ არაფერს გეუბნებათ, გეტყვით, რომ ის არის სამხრეთ აფრიკაში დაბადებული და ამერიკაში მცხოვრები გამომგონებელი, ბიზნესმენი და ინვესტორი მილიარდერი, რომელმაც თანადააფუძნა „პეიპალი“, „ტესლა მოტორსი“ და კერძო კოსმოსური ხომალდების კომპანია „სპეისX“, ასევე კომპანია „სოლარ სიტის“ თავმჯდომარე. მაგრამ 42 წლის ბიზნესმენი ამ ყველაფერს არ სჯერდება და ახალ, ერთობ დაუჯერებელ ბიზნესს იწყებს, რომლის გეგმაც 15 აგვისტოს წარმოადგინა.

ამერიკელებს ერთმანეთთან მოსაუბრე ავტომობილები სურთ

US wants all cars to talk to each other with V2V technology

7 აგვისტო

აშშ-ის ტრანსპორტის ეროვნულ საბჭოს სურს, რომ ყველა მსუბუქი და სატვირთო ავტომობილი, ასევე ავტობუსი, V2V საკომუნიკაციო სისტემით იყოს აღჭურვილი, რომელიც მათ ერთმანეთთან და გარემოსთან ურთიერთობის საშუალებას მისცემს. კვლევები ცხადყოფს, რომ V2V (ვიიქლ-თუ-ვიიქლ, ანუ მანქანა მანქანასთან) და V2I (ვიიქლ-თუ-ინფრასტრუქჩა, ანუ მანქანა ინფრასტრუქტურასთან) კომუნიკაციებს, დაახლოებით ავარიების 82 პროცენტის თავიდან აცილება, ასევე ატმოსფეროში ნახშირორჟანგის გამონაბოლქვის შემცირება შეუძლია. ეს კი შესაძლებელია მძღოლების ინფორმირებით გზებზე არსებული ვითარების შესახებ.

ბრიტანელ ლიბერალ დემოკრატებს შიდაწვის ძრავების აკრძალვა სურთ

UK Democrats Want to Ban Petrol, Diesel Cars by 2040

10 აგვისტო

„ტელეგრაფის“ მიერ გამოქვეყნებული ეს ინფორმაცია სენსაციურად ჟღერს, მაგრამ სწორედ ასეა. ოღონდ, ისინი ამის დაუყოვნებლივ გაკეთებას არ აპირებენ. გაერთიანებული სამეფოს ლიბერალ დემოკრატიულმა პარტიამ შეიმუშავა გეგმა, რომელიც ბრიტანეთის გზებზე ბენზინსა და დიზელზე მომუშავე ავტომობილების 2040 წლიდან აკრძალვას აპირებენ. ამავე გეგმით, შესაძლებელი იქნება მხოლოდ ძალიან ეკონომიური ჰიბრიდული ავტომობილების ექსპლუატაცია.

ავტომობილი ბირთვულ საწვავზე - ჯერ მხოლოდ კონცეპცია

Nuclear cars, with help from thorium lasers

10 აგვისტო

მომავლის ეს პროექტი ორი წლის წინ შეიმუშავეს მასაჩუსეტსურ კომპანია „ლაზერ პაუერ სისტემზში“. პროექტს ტექნოლოგი ჩარლზ სტივენსი უძღვებოდა, რომელიც თორიუმის ბაზაზე არსებულ ლაზერულ დანადგარებს იკვლევს. საერთოდ, ამ კომპანიის მიზანს, თორიუმის ლაზერის საფუძველზე ელექტრო გენერატორის შემუშავებაა, რომელიც ოდესღაც ელექტრო ენერგიას მოგვცემს და როგორც სტივენსი ვარაუდობს, ავტომობილებსაც აამოძრავებს.

შანჰაი ტაუერი - ჩინეთის უმაღლესი ცათამბჯენი

China tallest building, Shanghai Tower, gets final beam

4 აგვისტო

ჩინეთს ახალი უმაღლესი შენობა აქვს - შანჰაი ტაუერი (სახელიდან გასაგებია, სადაც აღიმართა) ჯერ დამთავრებული არაა, თუმცა მისი ტანი მთლიანად აშენდა და რაც აშენდა, მან უკვე მოიპოვა ეს საპატიო წოდება. თუმცა, ალბათ ცოტა ხნით, რადგან მალე მას სიმაღლეში სკაი სიტი გაასწრებს, რომლის მშენებლობაც ქალაქ ჩანგშაში (სამხრეთ ჩინეთის პროვინცია ჰუნანი) უკვე დაწყებულია.

„ფორდის“ ახალგაზრდა ინჟინრის „საზრიანი“ გადამრთველი

Rookie Ford engineer Creates Useful Vibrating Shift Knob

3 აგვისტო

„ფორდის“ ახალგაზრდა ინჟინერმა ზაქარი ნელსონმა შეიმუშავა უცნაური მოწყობილობა, რომელიც ახალბედა მძღოლებს, მექანიკური გადაცემათა კოლოფის საფეხურების დროულად გადართვის მიჩვევაში დაეხმარება. მოწყობილობა შედგება გადასართველის სახელურისგან, რომელიც სამგანზომილებიან პრინტერზეა „ამობეჭდილი“, მინიატურული მონიტორისგან და „მაიკროსოფტ იქსბოქს 360-ის“ ჯოისტიკის მიკროძრავისგან.

60 მილიონი სტერლინგი კოსმომფრენ „სკაილონისთვის“

Britain invests £60 million in Skylon spaceplane

24 ივლისი

ბრიტანეთის მთავრობამ გადაწყვიტა, რეაქტიულ კოსმომფრენ „სკაილონის“ დასაფინანსებლად, 60 მილიონი გირვანქა სტერლინგი გამოჰყოს. ეს გადაწყვეტილება, პროექტის პირველი ტესტების წარმატებით დასრულებას მოჰყვა. ევროპის კოსმოსური სააგენტოს (ESA) მიერ ჩატარებულმა ტესტებმა აჩვენა, რომ ახალი რევოლუციური ძრავის (SABRE) ტექნოლოგია, რომელიც სპეციალისტებმაამ პროექტისთვის შეიმუშავეს, განხორციელებადია. ახალი ტიპის ძრავმა უნდა უზრუნველყოს „სკაილონის“ კოსმოსში გაყვანა და იქიდან დაბრუნება ისე, რომ ამაჩქარებლები და გარე, უზარმაზარი გაბარიტების ავზები არ დასჭირდეს.

ავიაციის მომავალი EADS-ის ხედვით

EADS unveils its vision for the future of aviation

18 ივლისი

პარიზში ჩატარებული საერთაშორისო აეროს შოუს (ბურჟეს სახელით რომაა ცნობილი) ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო ექსპონატი იყო EADS-ის მიერ წარმოდგენილი კონცეპცია, რომელიც 2050 წლის ავიაციის ხედვას წარმოადგენს. კონცეპციიშ შემუშავებაში, EADS-თან ერთად, „როლს როისიც“ მონაწილეობდა, რომელმაც სპეციალისტებს საკუთარი კონცეპცია „E-თრასტიც“ გააცნო. ეს არის ჰიბრიდულ ელექტრული გამწევი სისტემა, რომელსაც მნიშვნელოვნად შეუძლია საწვავის ხარჯის, გამონაბოლქვის და ხმაურის შემცირება. პარტნიორებმა „E-თრასტი“ ჩართეს საერთო კონცეპციაში, რომელსაც EADS-ი „eკონცეპტად“ მოიხსენიებს.

შუქდიოდური ნათურები - ენერგიის დაზოგვის საუკეთესო საშუალება

$675 million in saved energy costs during 2012 thank to LED lights

16 ივლისი

შუქდიოდური ნათურები თანდათან მკვიდრდება ყოველდღიურობაში და როგორც ირკვევა, მათი მეშვეობით, არამხოლოდ ხარისხიანი განათების მიღებაა შესაძლებელი, არამედ ენერგიის დაზოგვაც. აშშ-ის ენერგიის დეპარტამენტის (DOE) მიერ ჩატარებულმა გამოკვლევამ, საოცარი შედეგები დააფიქსირა.

ჰოლანდიაში ელექტრომობილების დამუხტვის ინფრასტრუქტურა იქმნება

ABB announces plan to build world's largest network of EV fast-charging stations

15 ივლისი

თუ ყველაფერი გეგმის შესაბამისად წარიმართა, მალე ჰოლანდიას მსოფლიოში ელექტრომობილების სწრაფად დასამუხტი სადგურების ყველაზე განვითარებული ქსელი ექნება. ამ გეგმის მიხედვით, 2015 წლისთვის, მთელს ქვეყანაში, მაგისტრალურ გზებზე, ასეთი 200-ზე მეტი სადგური უნდა მუშაობდეს. ეს სადგურები ისე განლაგდება, რომ რომელიმე მათგანი მეზობელ სადგურთან 50 კილომეტრზე მეტად არ იყოს დაშორებული.

ინჟინრები ტალღის და მოქცევის ძალას ათვინიერებენ

The Energy Fix: Engineering Triumphs Over Wave And Tidal Forces

13 ივნისი

წყალი ჰაერზე 800-ჯერ მკვრივია, რის გამოც თეორიულად, ენერგიის მისაღებად, წყალში გაცილებით მეტი პოტენციალია. მაგრამ მეტი სიმკვრივის გამო, მისი ენერგიის ათვისება გაძნელებულიცაა - ძლიერ ტალღას, ტურბინისა და გენერატორის ტანდემის დამტვრევა შეუძლია. არადა, მარტო ამერიკაში, წყლის ენერგიის პოტენციალი 1420 ტერავატ საათია. ამ ენერგიის ათვისება რომ მოხერხდეს, შტატები ელექტროენერგიაზე საკუთარი მოთხოვნილების დაახლოებით მესამედს დაიკმაყოფილებდნენ.

პროექტი „კლიპ-ეარ“ - მატარებლებით ჰაერში

Clip-Air project envisages modular aircraft you can board at a railway station

13 ივნისი

ლოზანას ფედერალურ პოლიტექნიკურ სკოლაში შეიმუშავეს მომავლის სატვირთო/სამგზავრო თვითმფრინავის პროექტი, რომელსაც მატარებლის ვაგონების გადატანის უნარი ექნება. ამ პროექტზე, სახელწოდბით „კლიპ-ეარ“, ლოზანას პოლიტექნიკური სკოლა 2009 წლიდან მუშაობს და მათი შრომის პირველ შედეგს - თვითმფრინავის მასშტაბურ მოდელს, ისინი პარიზის ლე ბურჟეს ავიასალონზე (რომელიც 17 ივნისს დაიწყება) წარადგენენ.

საჰაერო გამშვები სისტემა რეალობას უახლოვდება

Stratolaunch air launch system for spacecraft comes closer to reality

8 ივნისი

ამერიკული კომპანია „სტრატოლონჩ სისტემზი“ მუშაობს სრულიად ახალი ტიპის, საჰაერო გამშვები სისტემის შექმნაზე, რომელიც მომავალში პილოტირებადი და უპილოტო კოსმოსური ხომალდების გაშვებას შეძლებს. სისტემის მთავარი ნაწილი თვითმფრინავი უნდა იყოს, რომელიც საპროექტო მონაცემებით, მსოფლიოს უდიდესი საფრენი აპარატი გახდება. რა თქმა უნდა, ასეთ გრანდიოზულ პროექტს ბევრი სკეპტიკურად უყურებს, თუმცა ახლახანს „სტრატოლონჩ სისტემზმა“ გამოაცხადა, რომ რამდენიმე ტექნიკური წინააღმდეგობა დაძლეულია, რაც პროექტის განხორციელების საშუალებას იძლევა.

„ანარა ტაუერი“ - ცათამბჯენი, რომელიც მიწას არ ასცდენია

ANARA TOWER: Dubai's Titanic Turbine-Shaped Superstructure

1 ივნისი

ეს ცათამბჯენი, სახელად  „ანარა ტაუერი“, რომლის პროექტიც სპეციალურად დუბაისთვის, ბრიტანულმა კომპანია „ეტკინს დიზაინ სტუდიომ“ შეიმუშავა, სამწუხაროდ გაჩერებულია. ის 2009 წელს გააჩერეს, როდესაც მსოფლიოში ფინანსური კრიზისი მძვინვარებდა. მართალია, ეს შენობა მსოფლიოს უმაღლეს ბურჟ ხალიფას სიმაღლეში გვარიანად (150 მეტრზე მეტით) ჩამორჩებოდა, მაგრამ თავისი ორიგინალური ფორმით და შინაარსით, ქალაქის და მთელი მსოფლიოს ერთ-ერთი გამორჩეული ნაგებობა უნდა გამხდარიყო. ჩვენც „ანარა ტაუერს“ სწორედ მისი ორიგინალობის გამო გაგაცნობთ.

ცემენტის მეტალად გარდაქმნის ფორმულა

The formula for turning cement into metal

30 მაისი

მეცნიერთა ჯგუფმა, რომელშიც ამერიკელი, იაპონელი, ფინელი და გერმანელი სწავლულები არიან გაერთიანებული, შეიმუშავა ფორმულა, რომლითაც თხევადი ცემენტის თხევად მეტალად გარდაქმნაა შესაძლებელი. ახალი მასალა ნახევრად გამტარია, რაც მისი მრავალი დანიშნულებით გამოყენებისთვის გამოსადეგს ხდის. ამასთან, ახალ მასალას ამორფული მეტალის (მეტალის შუშის) თვისებები აქვს. ის არის კოროზიისადმი მედეგი, ჩვეულებრივ შუშაზე ნაკლებად მსხვრევადია და არის პლასტიკური, რაც მისი მექანიკური დამუშავების საშუალებას იძლევა.

საინტერესო ფაქტები ფულზე...

29 მაისი

- მთელი მსოფლიოს მასშტაბით, ბრუნვაში არსებული დოლარის კუპიურების ჯამური მოცულობა 829 მილიარდს შეადგენს;

- მსოფლიოს უძველესი ბანკია იტალიური „ბანკა მონტედეი პასკიდი სიენა“, რომელიც 1472 წელს დაარსდა;

„სოლარ იმპულსმა“ თავისივე რეკორდი გააუმჯობესა

Solar Impulse breaks own record for farthest solar-powered flight

28 მაისი

მზის ელემენტებზე მომუშავე ელექტრულმა თვითმფრინავმა „სოლარ იმპულსმა“, აშშ-ის გასწვრივ ფრენის მეორე ეტაპზე, უგრძესი ფრენის თავისივე რეკორდი გააუმჯობესა. ქალაქ ფინიქსიდან (შტატი არიზონა) დალასამდე (შტატი ტექსასი) 1 397  კილომეტრი მზის თვითმფრინვმა 18 საათსა და 21 წუთში გაიფრინა. ეს შედეგი საკუთრივ „სოლარ იმპულსის“ საიტზე დაფიქსირდა, ზოგიერთი გამოცემის დაუდასტურებელი ინფორმაციით კი თვითმფრინავმა მეორე ეტაპზე 1 541 კილომეტრი გაიფრინა.

ვინ შეცვლის ბერნანკეს?

დღეს ამერიკაში დასვენების დღეა და ამიტომ, ბაზრებზე განსაკუთრებული აქტივობა მოსალოდნელი არაა. ამიტომ, ყურადღების გამახვილება ღირს ფაქტზე, რომელიც მალე მოხდება - აშშ-ის ფედერალური სარეზერვო სისტემის (FRS - ფედერალ რიზერვ სისტემ) შეფი მალე შეიცვლება. ვინ შეცვლის ბენ ბერნანკეს, ჯერჯერობით უცნობია. მართალია, ახალი შეფის ვინაობას ალბათ სექტემბერში გავიგებთ, მაგრამ ამ თემაზე უკვე მიდის გაცხოველებული სჯა-ბაასი. და ეს არცაა გასაკვირი, რადგან ქვეყნის მომავალი საფინანსო პოლიტიკა იმაზე იქნება დამოკიდებული, თუ რა ტიპის ხელმძღვანელი ეყოლება მას.

სადგური SKWID ენერგიას ქარისგან და მოქცებისგან მოიპოვებს

SKWID harnesses the power of both the wind and the tide

22 მაისი

მსოფლიოს ენერგეტიკოსები ქარისა და ტალღების ენერგიის ასათვისებლად, ბევრ განსხვავებულ მეთოდს იყენებენ და ბევრსაც ახალ ტექნოლოგიას ითვისებენ. არის დანადგარები, რომლებიც ქარისა და მზის ენერგიას ერთდროულად გარდაქმნის ელექტრულ ენერგიად. იაპონური საინჟინრო კომპანია MODEC კი მალე ისეთი დანადგარის (SKWID სისტემ) ტესტირებას დაიწყებს, რომელიც ერთდროულად, ქარისა და ზღვის მოქცევის ენერგიის ათვისებაზე იმუშავებს.

ავსტრალიაში მზის დასაბეჭდი ელემენტები შექმნეს

Australian Scientists Develop Printable A3-Sized Solar Cells18 მაისი

მზის ენერგიის ათვისებას დიდი პერსპექტივა აქვს. პრაქტიკულად, ეს ელექტროენერგიის ულევი წყარო იქნება. მას უკვე დიდი ხანია იყენებენ, მაგრამ ძალიან ძვირი ჯდება. და ამიტომ, ყოველდღიურ ცხოვრებაში აქამდე ვერ დამკვიდრდა. თუმცა, თანდათან ბევრი რამ იცვლება და ამ მხრივ, ყველაზე მეტად დიდი კომპანიები აქტიურობენ, რადგან ხშირად, მათი საწარმოების მიერ ატმოსფეროში გამონაბოლქვის შემცირება, საგადასახადო შეღავათებს იწვევს. ეს კი სოლიდური სტიმულია.

„ლოკჰიდ სტრატოლაინერი“ - ჩიტ ლიას შთაგონებით გააზრებული მომავლის ლაინერი

Lockheed Stratoliner Design Is Inspired By Bar-tailed Godwit

11 მაისი

არაერთი თვითმფრინავი შექმნილა ფრინველების შთაგონებით. „ლოკჰიდ სტრატოლაინერი“ მორიგი მათგანია. ეს კონცეპტუალური პროექტი, ცნობილმა ინჟინერმა უილიამ ბრაუნმა შეიმუშავა. თვითმფრინავს ბევრი თავისებურება აქვს. ჯერ ერთი, ის საწვავად წყალბადს იყენებს. მეორეც, ძალიან დიდი და უცნაური ფორმის ფრთები აქვს. იგივე ითქმის ფიუზელაჟსა და უკანა ფრთასხმულობაზე. როგორც ავტორი ირწმუნება, „სტრატოლაინერი“ შორს და მაღლა მფრენი, მომავლის ლაინერია.

პედლის ენერგია

PEDAL POWER

5 მაისი

კომპიუტერი თანამედროვეობის სიმბოლოა. მის გარეშე ალბათ ცხოვრება წარმოუდგენლადაც კი გეჩვენებათ. მას ბევრი სიკეთე მოაქვს, მაგრამ ერთი დიდი მინუსიც აქვს - საათები ისე გავა, ვერ მიხვდებით, რომ უმოძრაობამ დაგღალათ. ამის შედეგი ზედმეტი წონა და მისი თანმდევი პრობლემებია.

თერმობირთვული რაკეტა მარსზე მისიისთვის

Researchers developing fusion rocket to slash travel time of Mars missions

4 მაისი

შორეულ კოსმოსში მოგზაურობა ბევრ სირთულესთან და ხიფათთანაა დაკავშირებული. უპირველესად უნდა ითქვას, რომ თუნდაც მეზობელ მარსზე მისაღწევად, თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებით, თვეებია საჭირო. ეს კი არამარტო აძვირებს ფრენებს, არამედ ასტრონავტების ჯანმრთელობასაც რისკის ქვეშ აყენებს - კოსმოსში გამოსხივებისგან დაცვა გართულებულია. სწორედ ესაა მთავარი მიზეზი იმისა, რომ კოსმოსის კვლევა ძირითადად ორბიტულ სადგურებზე საქმიანობით შემოიფარგლება.

ნანოქაფისგან შესაძლოა ჯავშანჟილეტებიც დაამზადონ

არაა გამორიცხული, რომ მალე ჯავშანჟილეტებში ისეთივე აგებულების ნივთიერება გამოიყენონ, როგორიც ზღვის ქაფია. უფრო მეტიც, შეიძლება ასეთი აგებულების ნანოქაფებისგან, შენობების აფეთქებისგან დამცავი სტრუქტურებიც კი შეიმუშაონ. თანაც, ეს არ იქნება ძვირადღირებული მასალა.

ამერიკელმა მეცნიერებმა ლაბორატორიაში თირკმელი გაზარდეს

ამერიკელმა მეცნიერებმა ლაბორატორიულ პირობებში შექმნეს და გაზარდეს ხელოვნური თირკმელი, რომელმაც ცხოველის ორგანიზმში გადანერგვის შემდეგ, შარდის გამომუშავება დაიწყო. მსგავსი ტექნიკით, ორგანიზმის მარტივ ნაწილებს მეცნიერები ლაბორატორიაში ადრეც ამზადებდნენ და პაციენტებისთვისაც კი იყენებდნენ, მაგრამ თირკმელი გაცილებით რთული ორგანიზმია.

შვეიცარიული კომპანია კოსმოსში სატელიტებს გაუშვებს

თუ კავშირგაბმულობის კომპანიას კოსმოსში სატელიტის გაშვება სურს, ეს 50 000 000 დოლარი დაუჯდება. დღეს სატელიტების კოსმოსში ატანით სახელმწიფო ორგანიზაციებია დაკავებული და მათ მიერ ოპერირებადი სატრანსპორტო ხომალდები ძალიან ძვირი ღირს. მაგრამ ამ საქმეში ჩართვას, ახლახანს შექმნილი შვეიცარიული კერძო კომპანია აპირებს, რომელიც კოსმოსში ტრანსპორტირების მნიშვნელოვნად გაიაფებას გვპირდება.

მთვარის ბაზას სამგანზომილებიანი პრინტერი მტვრისგან ააგებს

არქიტექტორთა ჯგუფმა, სახელწოდებით „საინტერჰაბ დიზაინ ტიმ“, შეიმუშავა უცნაური პროექტი სახელწოდებით „საინტერჰაბ“, რომელიც მთვარეზე ნაგებობათა ასაგებად, სამგანზომილებიან რობოტ-პრინტერის გამოყენებას ითვალისწინებს. ბაზა მთვარის სამხრეთ პოლუსზე აიგება. სამშენებლო მასალად მთვარის მტვერს გამოიყენებენ, რომლითაც მიკროტალღური ღუმელის დახმარებით, ბაზის ცალკეულ მოდულებს შექმნიან და მათაც ერთმანეთთან იმავე ტექნოლოგიით შეაერთებენ. მშენებლობას ნასა-ს უზარმაზარი ობობას მსგავსი რობოტი-პრინტერი გაუძღვება.

„პოლარისი“ უჰაერო საბურავების გამოყენებას იწყებს

ბაგის ტიპის ავტომობილებისა და კვადროციკლების მწარმოებელ ამერიკულ კომპანია „პოლარისს“, თავისი უგზოობის ავტომობილების უჰაერო საბურავებით აღჭურვა აქვს გადაწყვეტილი. ასეთი საბურავები არც გახვრეტით ზიანდება და სატრანსპორტო საშუალებას რიგი უპირატესობებითაც უზრუნველყოფს. მაგალითად, დიდ უსწორმასწორობაზე (ლოდებზე, მორებზე, ომროზე ან მიწაყრილზე) გადავლისას, ნაკლებად გადასცემს საკიდარს დარტყმით ძალას. ამასთან, სასურველ მართვადობას უზრუნველყოფს და პნევმატურ საბურავებს ტვირთამწეობითაც კონკურენციას უწევს. იმის გამო, რომ უჰაერო საბურავი ძლიერ დრეკადია, ცუდ გზაზე სწრაფად სიარულისას, გამორიცხულია ბორბლის ძლიერი „ახტომა“, რაც ხშირად, მანქანის გადატრიალებას იწვევს ხოლმე. დაბოლოს, ასფალტზე ისინი პნევმატურ საბურავებზე ნაკლებად ხმაურიანია.

ყველაზე პატარა კომპრესორიანი V8 ძრავი

ამერიკულმა კომპანია „კონლი პრეციშნ ენჯაინსმა“ შეიმუშავა მსოფლიოში ყველაზე პატარა, მექანიკურ დამჭირხნიანი V8 ძრავი, სახელად „სტინჯერ 609“, რომლის მუშა მოცულობაც 100 კუბური სანტიმეტრია, სიმძლავრე კი 9 ცხენის ძალას აღწევს.

პატარა, ეკოლოგიურად სუფთა და ხელმისაწვდომი

დანიური კომპანია „ეკომოვი“ მალე სუბკომპაქტურ საქალაქო ელექტრომობილ QBEAK-ის წარმოებას დაიწყებს. უფრო მეტიც, ამ ელექტრომობილზე შეკვეთების მიღება უკვე დაწყებულია. ამასთან, შემკვეთს წინასწარ 2000 დანიური კრონის გადახდა უწევს, რაც დაახლოებით 270 ევროა.

ზერო - პერსონალური ვერტმფრენი

კონცეპტუალური ვერტმფრენი, სახელად „ზერო“, რომელიც ესპანელმა დიზაინერმა ექტორ დელ ამომ შეიმუშავა, პერსონალური სატრანსპორტო საშაულების შესანიშნავი ნიმუშია. შესაძლოა, ის მეტისმეტად არარეალურად მოჩანს და ფურცელზევე დარჩენისთვისაა განწირული, თუმცა ახალი ტექნოლოგიების სწრაფი განვითარება, შეუძლებელს არაფერს ტოვებს.

კანსაის საერთაშორისო აეროპორტი

კანსაის საერთაშორისო აეროპორტი, იაპონიის მნიშვნელობით მეორე საჰაერო პორტია. მაგრამ მთავარი, რითაც ის გამოირჩევა ისაა, რომ ხელოვნურად აგებულ კუნძულზე მდებარეობს. ეს კუნძული ქალაქ ოსაკას ცენტრიდან სამხრეთ დასავლეთით, 38 კილომეტრში მდებარეობს. კანსაის აეროპორტმა მუშაობა 1994 წელს დაიწყო და მნიშვნელოვნად განტვირთა ოსაკას საერთაშორისო აეროპორტი, რომელიც ქალაქის მჭიდროდ დასახლებულ გარეუბანში, ორ პატარა ქალაქს, იტამისა და ტოიონაკას შორის მდებარეობს.

წყალქვეშა ნავი საკუთრებაში უკვე რეალობაა

ამიერიდან, წყალქვეშა ნავები მარტო სამხედროების, წყალქვეშა სამყაროს მკვლევარების და ლეგენდარულ კაპიტან ნემოს განკარგულებაში აღარ იქნება, მის შეძენას ყველა შესძლებს, ვინც საკუთარი ბიუჯეტიდან 6 მილიონ გირვანქა სტერლინგს გაიმეტებს. ლონდონის ჰაროდსში, უცნობმა მულტიმილიონერმა, კომპანია „სპაიმასტერის“ მიერ შექმნილ წყალქვეშა ნავ „ორკასაბში“ სწორედ ამდენი გადაიხადა. უფრო მეტიც, კომპანია არჩევანსაც გვთავაზობს - უფრო პატარა ნავს 2 მილიონ გირვანქა სტერლინგად ჰყიდის.

„აგუსტა უესტლენდის“ დახრად-როტორიანი ელექტრული თვითმფრინავი

ბრიტანულ-იტალიურმა კომპანია „აგუსტა უესტლენდმა“ ოფიციალურად წარმოადგინა მსოფლიოში პირველი დახრად-როტორიანი ელექტრული თვითმფრინავი, რომელიც „პროჯექტ ზეროს“ სახელითაა ცნობილი. ექსპერიმენტული საფრენი აპარატი ფრთების უცნაური ფორმითაც გამოირჩევა. ორივე ფრთის უკანა ნაწილში დამაგრებული როტორები კი 90 გრადუსით იხრება, რისი წყალობითაც, აპარატს როგორც ვერტიკალური, ასევე ჰორიზონტალური ფრენა შეუძლია.

მზის კუნძულები ელექტროენერგიის მისაღებად

შვეიცარიულმა კომპანია „ვიტეოსმა“, რომელიც ენერგეტიკულ პროექტებზეა სპეციალიზებული, საზოგადოებას ახალი პროექტი გააცნო. ამ პროექტის შესაბამისად, კომპანია „ნოლარისთან“ ერთად, „ვიტეოსი“ შვეიცარიაში არსებულ ტბა ნეოშატელზე სამ მოტივტივე ენერგობლოკს ააგებს, რომლებიც მზის ელემენტების დახმარებით, მზის სხივების ენერგიას ელექტროენერგად გარდაქმნის. თითოეული ბლოკის დიამეტრი 25 მეტრი იქნება და ყოველ მათგანზე ფოტოელემენტების 100 ცალი პანელი განლაგდება.

„ლოკჰიდ სკანკუორკსი“ თერმობირთვული ენერგიის ათვისებას გვპირდება

„ლოკჰიდ სკანკუორკსი“ ირწმუნება, რომ შეიმუშავა პროექტი, რომელიც თერმობირთვული სინთეზის კომპაქტური რეაქტორის შექმნას ითვალისწინებს. ამასთან, პროექტის განხორციელება ათ წელიწადში იქნება შესაძლებელი. გარდა იმისა, რომ თერმობირთვული სინთეზი პოტენციურად გაცილებით მეტი ენერგიის მომცემია, ვიდრე თანამედროვე ბირთვული რეაქტორები (რომლებიც ბირთვის გაყოფაზე მუშაობს), მათი მართვა გაცილებით მარტივი და უსაფრთხოც იქნება. მათი გათიშვაც ნაკლებ პრობლემური უნდა იყოს და რაც არანაკლებ მნიშვნელოვანია, დატოვებს გაცილებით ნაკლებ რადიოაქტიურ ნარჩენებს.

ყველზე მომუშავე დრეგსტერის სიჩქარის რეკორდი

ბარონმა მიუნხჰაუზენმა ისეთ პლანეტაზე იმოგზაურა, სადაც მიწის ნაცვლად ყველია და რძის მდინარეები მოედინება... სახელოვანი მეზღაპრის ისტორია მართლაც სახალისოა და ალბათ, ამ სათაურის წაკითხვისას პირველ რიგში, სწორედ ის გაგახსენდებოდათ. მაგრამ ნუ იჩქარებთ, თანამედროვე მიუნხჰაუზენის ისტორიას არ გიყვებით.

მზის ენერგია ასტეროიდების წინააღმდეგ

ამ დღეებში ასტეროიდების თემა კიდევ ერთხელ გახდა აქტუალური. ასტეროიდმა სახელად 2012 DA14, კაცობრიობა გვარიანად შეაშინა. მან ჩვენს პლანეტას ძალიან ახლოს, 27 700 კილომეტრზე ჩაუქროლა და მიუხედავად იმისა, რომ ასტროლოგებმა თავიდანვე დაგვამშვიდეს - მისგან ხიფათს არ ველითო, მაინც შიში მანამ არ გაქრა, სანამ ზორბა ციური სხეული დაგვშორდებოდა. მოლოდინი ჩელიაბინსკში ჩამოვარდნილმა მეტეორიტმა გაამძაფრა, რომელმაც შენობები დააზიანა და ასეულობით ადამიანი დააშავა.

ადამიანის კანის უჯრედები გაფანტული სკლეროზის წინააღმდეგ

მიელინი ცხიმოვანი ქსოვილია, რომელიც ნერვულ უჯრედებს შორის არსებულ ბოჭკოებს ფარავს. მას დაახლოებით იგივე დანიშნულება აქვს, რაც ელექტროსადენების იზოლაციას. და თუ ეს ქსოვილი დაზიანდა, ნერვულ უჯრედებს შორის კავშირი სუსტდება, რასაც თან სდევს ისეთი მძიმე დაავადების წარმოქმნა, როგორიც გაფანტული სკლეროზია. დადგენილია, რომ თუ გაფანტული სკლეროზით დაავადებულის ნერვულ უჯრედებს შორის დამაკავშირებელი ქსოვილი ისევ დაიფარება მიელინით, მაშინ პაციენტის განკურნება შესაძლებელი გახდება.

გემი მზის და ქარის ენერგიას მოიხმარს

საუკუნეების განმავლობაში, ზღვაოსნები გადასაადგილებლად ქარის ძალას იყენებდნენ. სწორედ აფრიანი გემებით მოგზაურობისას აღმოაჩინეს ამერიკის და ავსტრალიის კონტინენტები, შეიქმნა რუქები, რომლებსაც დღესაც ვიყენებთ. მაგრამ ჯერ ორთქლის, შემდეგ კი შიდაწვის ძრავებმა და ატომურმა რეაქტორებმა, აფრები ეფექტურად და ძალიან სწრაფად ჩაანაცვლა.